Coronu. Ik kan wel eens somber en moedeloos worden als de vraag me plaagt of ik me als individu aan de neoliberale economische ‘race tot the bottom’ kan onttrekken, zonder de ‘beschaafde wereld’ de rug toe te keren. Schrijver en voormalig milieuactivist Paul Kingsnorth (1972) heeft het in ieder geval geprobeerd. Hij groeide op in het zuidoosten van Engeland. Als een van de kopstukken van de milieubeweging zette hij zich in om de natuur te beschermen en bereikte hij een groot internationaal publiek. Maar langzamerhand veranderde de groene beweging en verloor Kingsnorth zijn hoop en vertrouwen in het idee dat de mens de wereld kon redden: ‘de groene beweging van nu ruilt in een overwinningsroes de nog overgebleven wilde natuur in voor een windmolenpark of zonnepanelenfarm’.
Tegenwoordig woont Kingsnorth teruggetrokken met zijn vrouw en twee kinderen in het westen van Ierland, waar hij boeken schrijft en cursussen organiseert. Met schrijvers, dichters en kunstenaars is hij op zoek naar een andere kijk op de wereld, uitgaande van de verbondenheid tussen mens en natuur. Een innerlijke, literaire zoektocht naar wat ons tot mens maakt en welke plek de mens heeft in het levensweb op onze aarde. Daartoe richtte hij in Ierland het ‘Dark Mountain Project’ op. Inmiddels heeft hij een aantal dichtbundels het licht doen zien. Nu ik, opgehokt door Corona, onderstaand gedicht herlees raakt het me nog dieper:
Then we will go to Europe
Then we will go to Europe, go
to Venice or Berlin, and live like Rilke
in communes of verse and there,
maybe there, we will shake off this disease
which dulls our senses and dulls everything
and spreads like aluminium
and clings like a plastic bag in a high branch,
like crude to a gannet’s feathers. Or
if not in the cities then in the forests
or in red caves in red deserts
or around the craters of gunungs in the archipelago
or among sandstone towers in the valleys of the West.
Oh –
I don’t know. Just take me
somewhere it has not yet reached, somewhere
lonely and still real and let me
stand there and feel nothing
and lose the fear and, finally,
breathe.
Paul Kingsnorth
Als je bedenkt dat hij dit gedicht schreef voordat we nog maar enig idee van Corona hadden, wordt wel heel duidelijk dat deze pandemie bepaald niet uit de lucht kwam vallen…
Daan Vogelpoel, Liefde en Trouw / Apeldoorn, 6 mei 2020